داروهایی معجزه‌آسا برای بیماری‌های اعصاب
مجله علمی ایلیاد - محققین دو دارو یافته‌اند که در مراحل مختلف استفاده و آزمایش‌های کلینیکی روی انسان هستند و به‌نظر می‌رسد توانسته‌اند از تمام بیماری‌های مربوط به سیستم عصبی موش جلوگیری کنند. محققین توانسته‌اند به کشف بزرگی در زمینه‌ی جلوگیری و درمان بیماری‌های عصبی در انسان برسند و نتایج یافته‌های خود را در مجله‌ی Brain به چاپ رسانده‌اند.
وقتی سلول‌های مغزی توسط ویروسی آلوده می‌شوند، این پاتوژن سلول‌ها را تحریک به تولید پروتئین‌های ویروسی درون سلول می‌کند. برای مقابله با این حالت و جلوگیری از گسترش ویروس، سلول تولید همه نوع پروتئین را متوقف می‌کند. در بسیاری از بیماری‌های عصبی اتفاق مشابهی رخ می‌دهد که در آن پروتئین‌های معیوب زیادی درون سلول‌های مغزی تولید می‌شوند و مغز به روش مشابهی واکنش نشان می‌دهد؛ ولی این کار به مدت طولانی ادامه پیدا می‌کند.
مشکل از زمانی شروع می‌شود که سلول‌های مغزی تولید پروتئین را برای مدت‌زمانی طولانی متوقف می‌کنند و در نتیجه‌ی این کار، سلول‌های مغزی به شدت ضعیف شده و رو به مرگ می‌روند. وقتی این کار به اعصاب برسد، می‌تواند علائمی مانند از دست دادن حافظه، مشکلات حرکتی و حتی در انواع شدید این بیماری‌های اعصاب، مرگ را در پی داشته باشد.
در سال ۲۰۱۳ ترکیبی توسط همین گروه از محققین یافت شد که از واکنش شدید و متوقف کردن کامل تولید پروتئین توسط سلول‌های مغزی جلوگیری می‌کرد و در نتیجه‌ی آن از مرگ سلول‌ها جلوگیری می‌شد. با این حال، هنوز یک مشکل وجود داشت؛ این مولکول به پانکراس نیز آسیب وارد می‌کرد. بنابراین تیم محققین از آن موقع تا کنون در جستجوی یافتن دارویی بودند که بتواند نتایج مشابهی داشته باشد، بدون اینکه به جاهای دیگر آسیب وارد کند. پس از غربالگری بیش از ۱۰۰۰ نمونه‌ی داروی مختلف موجود، به دو دارو رسیدند که به نظر می‌رسید تأثیرات مطلوبی دارند. یکی از آن‌ها به نام «ترازودون» است که در حال طی مراحل آزمایشی برای درمان بیماران مبتلا به افسردگی است و داروی دوم DBM نام دارد که به صورت طبیعی به مقدار کم در شیرین‌بیان وجود دارد و در حال طی آزمایشاتی است تا معلوم شود که آیا برای درمان مؤثر سرطان مفید است یا خیر؟
محققین در ابتدا داروها را بر روی موش آزمایش کردند و متوجه شدند که نه تنها این داروها مانند داروهای قبلی عمل می‌کنند و از مرگ سلول‌های مغزی جلوگیری می‌کنند، بلکه در بیماری موش‌ها نیز بهبود مشاهده شده است و استفاده از دارو تأثیرات منفی بر روی پانکراس نیز نداشته است. پس از این آزمایش، داروها بر روی موش‌هایی که بیماری‌های دیگر عصبی داشتند نیز آزمایش شد و مشخص شد که موش‌ها پس از درمان با این داروها، توانایی بهتری در انجام آزمایش‌های مربوط به حافظه داشته‌اند. این خبری خوب است؛ زیرا که این دارو هم‌اکنون یا به‌زودی روی انسان نیز آزمایش خواهد شد و در ادامه، آزمایشات کلینیکی را نیز خواهد گذراند. در عین حال محققین اذعان دارند که این داروها برای درمان کاربرد ندارند و فقط از پیشرفت بیماری جلوگیری می‌کنند و اجازه می‌دهند تا برای درمان بیماری فکر شود.
نوشته: جاش دیویس
ترجمه: امید محمدی - مجله علمی ایلیاد