یافتن گونه‌ای جدید از آبزی باستانی
مجله علمی ایلیاد - گونه‌ی جدیدی از خزنده‌های دریایی متعلق به دوره‌ی کرتاسه از روی فسیل‌های کشف شده از سواحل فرسایش یافته‌ی رود ولگا تشخیص داده شد. پلیوسورها یا همان پلیوسوروئیدها در واقع نوع گردن کوتاهی از پلسیوسورها هستند؛ خزنده‌های دریایی که نسبت به خویشاوندان گردن دراز خود دارای سرعت بیشتری هستند. این موجودات دایناسور نیستند و خویشاوندان دور لاک‌پشت‌های مدرن هستند.
پلیوسورها دارای چهار باله‌ی بزرگ، سر بزرگ، آرواره‌های به شدت قدرتمند و دندان‌های متعدد بوده‌اند و ماهی، نرم‌تنان سفالوپود و دیگر خزندگان دریایی را شکار می‌کرده‌اند. آن‌ها بین ۲۲۰ میلیون سال پیش در دوره‌ی تریاس و ۷۰ میلیون سال پیش در دوره‌ی کرتاسه زندگی می‌کرده‌اند و عموماً در دریاهای پیش از تاریخ که شامل اروپای امروزی می‌شود، یافته می‌شده‌اند. پلیوسور پیدا شده‌ی جدید، «لوسخان ایتیلنسیز» نامیده شده است و در اوایل کرتاسه حدود ۱۳۰ میلیون سال پیش زندگی می‌کرده است.
جمجمه‌ی تقریباً سالم آن حدود ۱۵ سال پیش توسط باستان‌شناس دانشگاه ایالتی اولیانوفسک، دکتر «گلب اوسپنسکی» یافت شده است. دکتر «والنتین فیشر» به‌عنوان محقق دانشگاه لیگ بلژیک می‌گوید: «جمجمه‌ی لوسخان حدود ۱.۵ متر طول دارد و نشان می‌دهد که این موجود اندازه‌ی بزرگی داشته است؛ ولی پوزه‌ی آن مانند حیوانات آبزی شکارچی ماهی از قبیل بعضی از گونه‌های دلفین رودخانه‌ای، بسیار بلند و باریک بوده است. این ویژگی یکی از قابل توجه‌ترین ویژگی‌های پلیوسورها است، چرا که نشان می‌دهد پلیوسورها در مناطق گسترده‌تری از آن چه تا کنون تصور می‌شد، ساکن شده‌اند.»
محققین می‌گویند: «با تحلیل دو مجموعه داده‌ی جامع که آناتومی و ریخت‌شناسی متناسب با محیط زیست را در پلسیوسورها شرح می‌دهد، با استفاده از پیشرفته‌ترین روش‌ها، دریافتیم که حین تکامل پلسیوسورها (مخصوصاً پس از دوره‌ای مهم انقراض در پایان دوره‌ی ژوراسیک حدود ۱۴۵ میلیون سال پیش) چندین هم‌گرایی تکاملی به وقوع پیوسته است. یافته‌های جدید همچنین انشعابات موجود در انقراض نهایی پلسیوسورها که چند ده میلیون سال قبل از دایناسورها رخ داده را مشخص کرده است. به هر حال نتایج نشان می‌دهد که پلسیوسورها قادر بوده‌اند پس از آخرین انقراض عصر ژوراسیک، زنده بمانند؛ ولی پس از آن به انقراض دیگری برخورده‌اند که این بار آن‌ها را در قعر اقیانوس‌های باستانی مدفون کرده است.» اخیراً مقاله‌ای با عنوان پلیوسور جدید در مجله‌ی Current Biology به چاپ رسیده است.
نوشته: انریکو دلازارو
ترجمه: امید محمدی - مجله علمی ایلیاد