مولکول‌های باستانی گیاهان دوره‌ی ژوراسیک
مجله علمی ایلیاد - محققان به لطف تکنیک جدیدِ بررسی مولکولی، برای اولین بار روابطی را میان گیاهان با عمر ۲۰۰ میلیون سال کشف کردند. یافته‌هایی که جزئیات آن در مجله‌ی Nature Ecology and Evolution آمده، دیدگاه‌های جدیدی در مورد زیست‌گاه‌های دایناسورها به ما ارائه می‌دهد. ترسیم روابط میان گیاهان بدون داشتن اطلاعات ژنتیکی هر گونه مختلف، کار آسانی نیست. آخرین DNA یافت شده، مربوط به گیاهانی تنها با ۱ میلیون سال عمر است. «ویوی وجدا»، پروفسور دانشگاه لاند سوئد در این‌باره اظهار داشت: «ما پاسخ سوالات بسیاری را در مورد این گیاهان منقرض‌شده، یافته‌ایم. این‌ها سوالاتی هستند که ذهن دانشمندان را در طول تاریخ مشغول خود کرده‌اند.»
بدیهی است که DNA توانایی سالم ماندن در طول میلیون‌ها سال زندگی را ندارد. بنابراین دانشمندان توجه خود را بر روی مولکول‌های ارگانیک معطوف ساختند. دانشمندان با استفاده از طیف‌سنجی مادون‌قرمز موفق شدند که تجمع زیست مولکول‌ها را در غشای مومی برگ‌های گیاهان دوره ژوراسیک مشاهده کنند.
در آغاز، دانشمندان مولکول‌های ارگانیک یافت‌شده در غشای برگ‌های گیاهان معاصر را مورد مطالعه قرار دادند. آن‌ها الگوهای زیست مولکولی مشابهی میان گروه‌هایی از گیاهان مرتبط با یکدیگر یافتند. امضای زیست مولکولی گیاهان به دانشمندان کمک می‌کند که گیاهان خاص را شناسایی کنند؛درست مثل شناسایی با DNA.
وجدا اضافه کرد: «نتایج به‌دست آمده از فسیل‌های گیاهی بسیار فراتر از انتظارات ما بود. این فسیل‌های گیاهی نه تنها سرشار از مولکول‌های ارگانیک بودند، بلکه بر اساس بررسی‌های صورت گرفته بر روی DNA گیاهان زنده، آن‌ها بر اساس روابط گیاه‌شناسی گروه‌بندی شدند. مثلاً ژنکوها در گروهی و مخروطیان در گروهی دیگر.» این تحقیقات به دانشمندان کمک کرد که بر اساس امضاهای زیست مولکولی متداول، شروع به گروه‌بندی گیاهان باستانی کنند. محققان تا کنون موفق به اثبات رابطه‌ی نزدیک دو گروه از گیاهان دوره‌ی تریاسه و ژوراسیک، یعنی «بنتیتز» و «نیلسونیا» شده‌اند.
«پر یودال»، پروفسور رشته‌ی فیزیک شیمیایی در دانشگاه لاند سوئد در این‌باره گفت: «نکته جالب در مورد غشای مومی برگ‌ها این است که آن‌ها بسیار پایدارتر از DNA گیاه هستند. این غشاها، به‌صورت غیرمستقیم، می‌توانند اطلاعاتی در مورد DNA گیاه به ما ارائه بدهند. بنابراین زیست مولکول‌ها می‌توانند اطلاعاتی در مورد ارتباط تکاملی گیاهان مختلف با یکدیگر به ما بدهند.»
نوشته: بروکس های
ترجمه: رضا کاظمی - مجله علمی ایلیاد
ترجمه: رضا کاظمی - مجله علمی ایلیاد