کشف مجموعه‌ای از سیارات، خارج از کهکشان راه‌شیری
مجله علمی ایلیاد - ستاره‌شناسان ادعا می‌کنند که با استفاده از روش ریزهمگرایی کوازارها، تعداد زیادی از سیارات رها شده در خارج از کهکشان را یافته‌اند که دارای ابعادی در جرم ماه تا سیاره‌ی مشتری هستند. این سیارات از تیررس سیستم قوی بزرگنمایی کوارزار «RXJ 11311231» در امان نماندند.
RXJ 11311231 سیستم لنز است که در آن کوازاری در پس‌زمینه‌ی آسمان، به صورت ریزهمگرایی گرانشی، توسط کهکشان چگال نزدیک‌تر، بزرگنمایی شده و چندین تصویر از کوازار را پدید آورده است. نور این کوازار از مکان‌های مختلف کهکشان پیش‌زمینه عبور می‌کند و توسط ستاره‌های نزدیک به‌هم، در محدوده‌ی کهکشان بزرگنمایی می‌شود. این اثر به نام ریزهمگرایی گرانشی کوازار نامیده می‌شود. پروفسور «زینیو دای» و دکتر «ادواردو گوراس»، ستاره‌شناسان دانشگاه اوکلاهاما، در این خصوص اذعان داشتند: «با استفاده از ریزهمگرایی کوازار، ما قادر به شناسایی سیارات شناور آزاد در کهکشان RXJ 11311231 هستیم. این سیارات دارای ابعادی در جرم ماه تا سیاره‌ی مشتری هستند.
محققان این کشف را با داده‌هایی که از رصدخانه‌ی اشعه‌ی ایکس چاندرا به‌دست آمده، کشف نمودند. پروفسور دای در این رابطه می‌گوید: «ما از این اکتشاف‌ها بسیار هیجان‌زده هستیم، زیرا این اولین بار است که می‌توانیم سیارات موجود در خارج از راه‌شیری را نیز انجام داده‌اند. مشاهده تاثیر این سیارات کوچک، بهترین دلیل برای استفاده از روش ریزهمگرایی گرانشی است. علاوه بر این، برای مدل‌سازی داده‌ها و به‌منظور تعیین جرم، ما شدت اثر این سیارات را تحلیل خواهیم نمود. در حالی که استفاده از روش ریزهمگرایی گرانشی، اغلب باعث کشف سیاره‌های درون کهکشان راه‌شیری می‌شود، اثر گرانشی اجرامی هرچند کوچک، می‌تواند سبب ایجاد بزرگنمایی شود و اثری را ایجاد کند که در کهکشان‌های دیگر نیز قابل مدل‌سازی و توضیح دادن، باشد.»
دیگر دانشمندان اظهار داشتند: «این امر نشان می‌دهد که چگونه می‌توان روش‌های تجزیه و تحلیل ریزهمگرایی گرانشی خارج از کهکشانی را مورد استفاده قرار داد.» دکتر گوراس در این خصوص می‌گوید: «کهکشان در فاصله‌ی ۳.۸ میلیارد سال نوری ما قرار گرفته است و لذا کوچکترین احتمال برای مشاهده‌ی این سیاره‌ها به‌صورت مستقیم، حتی توسط بهترین تلسکوپ‌هایی که در طرح‌های علمی تخیلی تصور می‌شوند، وجود ندارد. با این وجود، ما قادر به مطالعه‌ی آن‌ها هستیم، وجود آن‌ها را به نمایش می‌گذاریم و حتی اعدادی دقیق را در مورد جرم آن‌ها بیان می‌کنیم. همین‌ها است که علم ستاره‌شناسی را بیش از پیش جالب می‌کند.»
نوشته: SciNews
ترجمه: سهیلا دوست‌پژوه - مجله علمی ایلیاد