هابل از انعکاس نور ابرنواختری در دور دست‌ها خبر داد.
مجله علمی ایلیاد - تلسکوپ فضایی هابل، توانست یکی از کمیاب‌ترین پدیده‌های نجومی که «انعکاس نور» نام دارد را مشاهده کند. این پدیده در کهکشان M82 رخ داد که در فاصله‌ی حدود ۱۱.۴ میلیون سال نوری از زمین در راستای صورت فلکی دب اکبر قرار دارد.
ابرنواختر «SN2014J» در ناحیه‌ی بالا و سمت راست M82 رخ داد و با حرف X نام‌گذاری شد. تصاویر ثبت شده نشان‌دهنده‌ی گسترش لایه‌ای نور هستند که در نتیجه‌ی انفجار ستاره‌ای ایجاد شده و در فضای میان ستاره‌ای منتشر می‌شود. این پدیده‌ی انعکاس نور نام دارد. این تصاویر ۱۰ ماه الی ۲ سال پس از این اتفاق ثبت شده است؛ به عبارت دیگر از تاریخ ۶ نوامبر ۲۰۱۴ الی ۱۲ اکتبر ۲۰۱۶ تصاویری گرفته شده است.
صدایی که در کوه می‌پیچد مثالی برای انعکاس هستند. انعکاس زمانی اتفاق می‌افتد که امواج صدا از سطح کمانه کرده و به گوش شنونده می‌رسند. فضا نیز انعکاس مخصوص به خود را دارد؛ با این تفاوت که این انعکاس توسط نور ساخته می‌شود و نه توسط صدا. انعکاس در فضا زمانی رخ می‌دهد که نور مانند ابرهای گرد و غبار پراکنده می‌شود.
ستاره‌شناس دانشگاه M&A تگزاس، «یو یانگ» و همکارانش از تلسکوپ هابل برای این رصد کمک گرفته‌اند. یکی از اخترشناسان این چنین توضیح داد: «انعکاس نور به این دلیل رخ می‌دهد که نور ابرنواختر از فواصل مختلفی عبور می‌کند تا به زمین برسد.»
برخی نورهای انفجار نواختری مستقیماً به زمین می‌رسند، اما برخی دیگر به‌طور غیرمستقیم به زمین می‌رسند. در این حالت، نور مانند توده‌ی عظیمی از غبار با طول ۳۰۰ الی ۱،۶۰۰ سال نوری در اطراف ابرنواختر پراکنده می‌شود و به زمین منعکس می‌گردد. دانشمندان می‌گویند: «در کهکشان M82 صفحه‌ای به رنگ آبی روشن دیده می‌شود که همانند شبکه‌ای از ابرهای تکه تکه با ظاهری آتشین است؛ این ظاهر خارق‌العاده ناشی از درخشش انفجار هیدروژن در مرکز این ناحیه است.»
برخوردهای این کهکشان با کهکشان‌های بزرگ اطراف، منجر به شکل‌گیری کهکشان مارپیچی M81 شد که محلی برای تولد خوشه‌های ستاره‌ای است و از گاز فشرده شده در M82 به‌وجود آمده است. برخی از این ستاره‌ها پس از مدت کوتاهی در انفجاری ابرنواختریِ عظیم، همانند SN2014J، خاموش می‌شوند. نتایج رصدهای بیشتر این گروه، در مجله‌ی Astrophysical و کتابخانه‌ی دانشگاه کرنل منتشر شده است.
نوشته: انریکو دلازارو
ترجمه: مرضیه فرجی - مجله علمی ایلیاد
ترجمه: مرضیه فرجی - مجله علمی ایلیاد