تسهیل در روند ارائه حق شهروندی برای دانشجویان خارجی توسط دولت کانادا

اقامت در کانادا

دولت کانادا قانونی را تصویب کرده که به موجب آن مدت زمان لازم برای سکونت به منظور دریافت حق شهروندی کانادا کاهش می یابد. این قانون جدید همچنین به دانشجویان خارجی این قابلیت را می دهد که زمان تحصیل و اشتغال خود در کانادا را به عنوان مدت زمان لازم برای شهروندی محاسبه کنند. دولت نیز متعهد شده با برگزاری کلاس های آموزشی دستیابی به شهروندی کانادا را برای دانشجویان خارجی آسانتر سازد.

نسخت وزیر جدید دولت کانادا آقای جاستین ترودو دستور لغو تعدادی از قواعد بحث برانگیز موجود در قانون مهاجرت را  صادر کرده. این تغییرات در دولت محافظه کار پیشین در نظام مهاجرت صورت گرفت و در ژوئن 2015 به تصویب رسید بود.

از جمله مهمترین این تغییرات برای دانشجویان خارجی بود که امکان دریافت شهروندی کانادا را برای فارغ التحصیلان بین المللی بسیار دشوار می ساخت. یکی از الزامات اصلی برای درخواست شهروندی حضور و سکونت در خاک کاناداست. تغییر اعمال شده این مدت زمان لازم را از سه سال به چهار سال افزایش داده بود. همچنین زمان سپری شده حین اشتغال و تحصیل از مدت چهار سال مورد نظر کسر نمی شد.

در آن زمان روزنامه وارسیتی، نشریه دانشجویی دانشگاه تورنتو عنوان کرد:

 « قانون جدید اعلام کرده باید برای چهار سال و هر سال حداقل 183 روز را در کانادا سپری کنید تا برای درخواست شهروندی واجد شرایط باشید. دانشجویان خارجی حداقل 240 روز در سال را در کانادا ساکن هستند، دوره درسی اکثر آنها هم چهار ساله است. طبق این ارقام دانشجویان خارجی در زمان فارغ التحصیلی خود می بایست برای شرایط دریافت شهروندی مجاز باشند.

به هر حال طبق این قانون دیگر زمان تحصیلی سپری شده توسط دانشجوی خارجی بعنوان مدت زمان لازم برای شرایط شهروندی محاسبه نمی شود.

این شرایط کاملا غیر منصفانه است. تحصیل در کشور کانادا برای دانشجویان خارجی بهترین فرصت است تا با قوانین و مسئولیت های شهروندی آشنا شوند – شما هیچ زمانی مناسب تر از این برای تجربه و تحسین ویژگی ها و فرصت های کشور کانادا نخواهید داشت.»

شهروندی کانادا

حزب آزادیخواه در آن زمان حل این مسئله را یکی از شعارهای انتخاباتی خود عنوان کرد، و متعهد شد که یک دولت آزادیخواه «شرط مدت زمان سکونت را برای دانشجویان خارجی و سایر ساکنین موقت به حالت اول بر می گرداند.»

اکنون ماجرا مسیر تازه ای پیدا کرده، هنگامی که در 25 فوریه سال جدید وزیر مهاجرت آقای جان مک کالوم قانون پیشین را اجرایی اعلام کرد بسیاری از تغییرات اعمال شده در قانون مهاجرت لغو شد.

وزیر مهاجرت در گفتگو با رسانه ها در مورد قانون جدید و موضع دولت با صراحت صحبت کرد و اعلام نمود که فرصت های بسیار بیشتری در اختیار دانشجویان خارجی که قصد دریافت شهروندی کانادا را دارند قرار خواهد گرفت. وی افزود «هدف ما رفع موانع برای افرادی است که میخواهند شهروند کانادا شوند، ما مجددا قانون محاسبه 50 درصدی دوران تحصیل دانشجویان خارجی را به قوانین مهاجرت بازگردانده ایم. اگر از من بپرسند بدترین تغییری که در دولت قبلی صورت گرفت چه بود، من آن را حذف مدت تحصیل دانشجویان از قوانین مهاجرت عنوان می کنم، چون دانشجویان خارجی بهترین و مناسبت ترین گزینه ها برای اعطای شهروندی هستند، این اقدامی است که سایر کشورهای دنیا نیز انجام می دهند.»

در قانون جدید علاوه بر محاسبه زمان تحصیل و اشتغال به عنوان حضور فیزیکی، مدت زمان لازم برای واجد شرایط بودن نیز از 4 سال در شش سال گذشته به سه سال در پنج سال گذشته تقلیل یافته.

نکته دیگری که باید مورد توجه دانشجویان خارجی قرار بگیرد تغییراتی است که در خصوص روند ورود اکپرس (Express Entry) ایجاد خواهد شد. گفته شده که تغییراتی در این کلاس تجربی کانادا (Experience Class) صورت می گیرد که موانع را برای مهاجرت دانشجویان بین المللی رفع می کند.

سال 2005 بود که دولت سیاست هایی را معرفی کرد که برای دانشجویان خارجی با استعداد طرح ریزی شده بود که به آنها امکان می داد به راحتی اقامت دائمی کانادا را دریافت کنند. پس از آن و در همین راستا اولین بار سال 2008 برنامه کلاس تجربی معرفی شد، برنامه ای که بسیاری آن را اصلی ترین عامل رشد نرخ ورود دانشجویان بین المللی در سال های بعد دانستند. در حقیقت طبق نتایج یک نظرسنجی تقریبا نیمی از دانشجویان بین المللی در برنامه های آتی خود قصد اقامت دائمی در کانادا را دارند.

بطور کلی ساز و کار این برنامه اینگونه است: هر کسی که قصد دارد از طریق کلاس تجربی (یا سایر کلاس ها) استفاده کند اکنون باید از طریق سیستم ورودی اکسپرس اقدام کنند. تمام متقاضیان داخل این سیستم امتیاز بندی می شوند و برای افرادی که امتیاز آنها از حدنصابی فراتر رود «دعوتنامه» ارسال می شود، پس از آن می توانند وارد پروسه کلاس تجربی (یا هر برنامه قابل درخواست دیگری که تحت پوشش ورودی اکسپرس است) شوند.

از زمان معرفی پروسه ورودی اکسپرس سوالات بی شماری به وجود آمده، اینکه سهمیه سالیانه مهاجرتی اختصاص داده شده به هرکدام از برنامه ها از قبیل کلاس تجربی کانادا چه مقدار است، و اینکه امتیاز دهی و رتبه بندی برای انتخاب متقاضیان چگونه انجام می شود.

با اینکه مشخص نیست دولت اکنون چه گام هایی در ارتباط با کلاس تجربی و وررودی اکسپرس بر می دارد، به نظر می رسد تمام تلاش بر این است که فرصت های بیشتری در زمینه اقامت دائم و شهروندی برای دانشجویان خارجی فراهم گردد. برای تححق آن دو موضوع هدف قرار خواهند گرفت:

• سهمیه مهاجرت مرتبط با برنامه های شاخص اقامتی برای دانشجویان خارجی، از جمله کلاس تجربی کانادا
• تغییر و بهبود سیستم امتیاز بندی برای شناسایی بهتر تجارب زندگی، تحصیلی و شغلی دانشجویان در کانادا

با اینکه هنوز میزان تاثیرگذاری کلاس تجربی در بازنگری فعلی دولت مشخص نیست، اما بطور قطع دانشجویان، متخصصان اعزام دانشجو و بخش آموزشی همگی بر روند تغییر و تحولات توجه خواهند داشت، به ویژه درجایی که صحبت از اهداف اقامتی و شهروندی بسیاری از دانشجویان خارجی در کشور کاناداست.