نظام آموزشی استرالیا
ساختار آموزشی استرالیا
در استرالیا مدارس به دو دسته دولتی و خصوصی تقسیم می شوند و نام نویسی کودکان در مدارس نزدیک به محل سکونتشان صورت می گیرد. سال تحصیلی در استرالیا در ژانویه آغاز و تا دسامبر ادامه می یابد. در تمامی مدارس استرالیا آموزش شامل سه مرحله دبستانی شامل پیش دبستانی برای شش تا هفت سال (Primary)، راهنمایی از سال هفت یا هشت تا سال دهم(Secondary) و دبیرستان سال یازده و دوازده (Senior Secondary) است. تحصیل در استرالیا تا ۱۵ سالگی یا تا تکمیل سال دهم اجباری است و مدارس خصوصی در کنار مدارس دولتی نقش مهمی در آموزش دانش آموزان استرالیایی به عهده دارند. بخش عمده ای از مدارس مختلط بوده و تنها یک سوم از مدارس غیردولتی تک جنسیتی هستند. در صورت اتمام موفقیت آمیز سال دوازدهم دبیرستان و یا کالج، دانش‌آموزان دیپلم سال دوازدهم (Year 12 Certificate) و یا گواهی ورود به آموزش عالی (Tertiary Entrance Statement) را دریافت می کنند.
نظام آموزشی استرالیا به چند بخش عمده تقسیم می شود:
- مقطع پیش دبستانی
- مقطع ابتدایی
- مقطع متوسطه
- آموزش فنی و حرفه ای (TAFE)
- آموزش بین المللی
- مؤسسات آموزش زبان انگلیسی (ELICOS)
- دانشگاه ها و مراکز پژوهشی
مقطع پیش دبستانی
مقطع پیش دبستانی اجباری نبوده و طول آن به طور معمول ۱ سال می باشد. اغلب کودکان استرالیایی در ۴ سالگی در مدارس رسمی پیش دبستانی ثبت نام نموده و از آموزش های این دوره بهره می برند.
مقطع ابتدایی
در ایالت ها و قلمروهای استرالیا طول دوران ابتدایی متفاوت می باشد ولی به طور کلی دوران ابتدایی شامل ۶ سال (سال اول تا ششم) یا ۷ سال (سال اول تا هفتم) است و دانش‌آموزان بین سنین ۶ تا ۱۱ سالگی در این دوره پذیرفته می شوند. کودکان استرالیای از سن ۷ سالگی وارد مقطع ابتدایی می شوند. از جمله اصلی ترین موضوعات درسی در مدارس ابتدایی کشور استرالیا می توان زبان انگلیسی٬ تربیت بدنی و بهداشت٬ زبان دوم٬ ریاضیات٬ علوم٬ جامعه و محیط زیست٬ فناوری و هنر را نام برد.
مقطع متوسطه
در ایالت ها و قلمروهای استرالیا طول دوران دبیرستان نیز متفاوت بوده ولی به طور معمول این مقطع ۵ سال (سال هشتم تا دوازدهم) و یا ۶ سال (سال هفتم تا دوازدهم) به طول می انجامد. در بعضی ایالت‌ها یا قلمروهای استرالیا نظیر قلمرو پایتختی استرالیا یا ایالت تاسمانیا دوران دبیرستان ۴ سال (سال هفتم تا دهم) است و دانش‌آموزان برای ادامه تحصیل سال یازدهم و دوازدهم را در کالج می گذرانند. بیشتر پسران و دختران استرالیایی در سنین ۱۲ تا ۱۳ سالگی وارد مقطع متوسطه می شوند. گذراندن دروسی چون زبان انگلیسی٬ ریاضیات و علوم برای کلیه دانش آموزان اجباری است. واحد های درسی اختیاری از قبیل مطالعات رایانه ای٬ زبان های خارجی٬ هنر و موسیقی٬ نمایشگاه٬ بازرگانی٬ تاریخ٬ جغرافیا و علوم فنی نیز ارائه می گردند. در ۲ سال آخر مقطع متوسطه٬ دانش آموزان دبیرستانی می توانند رشته دلخواه خود را جهت ادامه تحصیل انتخاب نمایند.
تحصیلات دانشگاهی
ورود به دانشگاه ها در استرالیا مشروط به نمرات گواهی ورود به آموزش عالی (TES) بوده که روش محاسبه آن در هر ایالت متفاوت است. برای ورود به دانشگاه های دیگر ایالت ها نیز می توان از آزمون TES استفاده نمود. دانشگاه‌های استرالیا به صورت مستقل عمل کرده و خود مدرک صادر می نمایند. در سال ۱۹۸۸ تعدادی از دانشگاه ها و کالج ها در هم ادغام شدند و تشکلی مبنی بر سیستم واحد ملی دانشگاه ها (Unified National System - UNS) را که بالغ بر ۳۹ دانشگاه بود شکل دادند. علاوه بر آن ۴۹ کالج نیز در تمام استرالیا پراکنده هستند که می توانند با توجه به قوانین ایالتی، مدارکی تا سطح کارشناسی ارشد ارائه نمایند. در سال ۱۹۹۰ شورای وزیران آموزش ایالات و قلمروهای مختلف استرالیا یک نظام واحد ارزیابی آموزشی را در استرالیا با عنوان RATE 1 معرفی نمود. در سال ۱۹۹۵ میلادی نظام جایگزین دیگری تحت عنوان AQF 2 معرفی شد که مقرر گردید تا پایان سال ۱۹۹۹ میلادی جایگزین نظام RATE 1 شود. مبنای معرفی این نظام‌های ارزیابی، فراهم کردن چارچوبی ملی و فراگیر برای ارزشیابی مدارک تحصیلی در استرالیا بعد از دوران تحصیل اجباری (۱۵ سالگی یا سال دهم) است. با توجه به نظام ارزشیابی AQF 2، مدرک پایان دوره دبیرستان، گواهینامه دبیرستان (Senior Secondary Certificate of Education) نامیده می شود.
دوره های تحصیلی
- Associated Diploma با ۲ سال تحصیل همراه با کارآموزی ارائه می شود که تحت پوشش دوره های حرفه‌ای TAFE است.
- Diploma با ۳ سال تحصیل پس از دیپلم دبیرستان همراه با کارآموزی ارائه می شود. این دوره نیز تحت پوشش دوره های حرفه‌ای TAFE است.
- Bachelor با حداقل ۳ یا ۴ سال تحصیل پس از دیپلم دبیرستان ارائه می شود.
- (Post Graduate Certificate (PGC که دوره آن ۱ نیم سال و پس از دوره کارشناسی است.
- (Post Graduate Diploma (PGD که دوره آن ۲ نیم سال و پس از دوره کارشناسی است.
- Bachelor Honours Degree که دوره آن حداقل ۴ تا ۵ سال پس از دیپلم دبیرستان به طول می انجامد. دانش آموختگان این دوره بدون گذراندن دوره Master می توانند دوره PhD را شروع نمایند.
- Master که برای ورود به آن امتحانی صورت نمی گیرد، بلکه با توجه به نمرات دوره Bachelor و معرف ها، پذیرش صادر می گردد. طول این دوره بستگی به طول دوره Bachelor دارد٬ به اینصورت که ۱ سال تحصیل تمام وقت بعد از دوره ۴ ساله Bachelor و ۲ سال تحصیل تمام وقت بعد از دوره ۳ ساله Bachelor لازم است. البته در بعضی از رشته ها مانند شیلات دوره Master تا ۳ سال هم به طول می انجامد.
- PhD که یک دوره معمولاً پژوهشی است و باید طی آن موضوع جدیدی در رشته مربوطه ارائه گردد. البته در بعضی از دانشگاه ها گذراندن یک دوره Qualifying به صورت درسی برای شروع دوره دکترا الزامی است و پس از آن دوره پژوهشی آغاز می شود که حداقل ۳ سال به طول می انجامد.
نحوه ارزشیابی مدارک تحصیلی
۱. مدارک Diploma بعد از دیپلم دبیرستان٬ کاردانی ارزشیابی می شوند.
۲. مدارک Bachelor بعد از دیپلم دبیرستان، کارشناسی ارزشیابی می شوند.
۳. مدارک (Post Graduate Certificate (PGC و (Post Graduate Diploma (PGD فقط صحت صدور صادر می شوند.
۴. مدارک Master با شرط داشتن کارشناسی، کارشناسی ارشد ارزشیابی می شوند.
۵. مدارک PhD با شرط داشتن کارشناسی ارشد، دکترا ارزشیابی می شوند.
چگونگی ارزشیابی مدارک تحصیلی دانشگاه‌های استرالیا در ایران
۲ یا ۳ سال تحصیل بعد از دیپلم دبیرستان = کاردانی
۴ یا ۵ سال بعد از دیپلم دبیرستان = کارشناسی
۱ یا ۲ سال تحصیل بعد از دوره کارشناسی = کارشناسی ارشد
حداقل ۳ سال تحصیل بعد از کارشناسی ارشد = دکترا