آیا می‌دانید قدیمی‌ترین دانشگاه‌های جهان کدامند؟

مجله موفقیت ایلیاد - تحصیل در یکی از قدیمی‌ترین دانشگاه‌های جهان می‌تواند تجربه‌ای بسیار شگفت انگیز برای دانشجویان به شمار رود. کسب مدرک دانشگاهی از این موسسات تاریخی بسیار ارزشمند است و می‌تواند زمینه ساز شرایط مساعدی برای دانشجویان پس از تحصیل باشد. پیشینه بسیاری از این موسسات آموزشی به صدها و در برخی موارد به هزاران سال قبل باز می‌گردد. البته که تمامی دانشگاه‌های قدیمی جهان نتوانسته‌اند در طول زمان حیات خود را حفظ کنند بسیاری از آنان در طول تاریخ یا از بین رفته‌اند یا به دانشکده‌های کوچکتر تقسیم شده‌اند. در این مقاله به معرفی برخی دانشگاه‌های قدیمی و باستانی جهان پرداخته‌ایم که در لیست برترین دانشگاه‌های جهان براساس رتبه بندی‌های صورت گرفته توسط موسسه QS قرار دارند که به دلیل وجود تعداد قابل ملاحظه‌ای از دانشگاه‌های دیرینه و معتبر در اروپا بیشتر آنان در این قاره قرار دارند. گفتنی است در این رده بندی تنها دانشگاه‌هایی مورد بررسی قرار گرفته‌اند که در لیست QS رنکینگ واقع‌اند بنابراین ممکن است دانشگاه‌های قدیمی‌تری نیز در برخی کشورها باشند که به دلیل عدم اعتبار بالای علمی در رتبه‌بندی‌های بین المللی دیده نشوند. در ادامه با ما همراه باشید!

دانشگاه بولونیا واقع در شهر بولونیای ایتالیا قدیمی‌ترین دانشگاه جهان است و قدمت آن به حدی است که آن را مادر دانشگاه‌های جهان لقب داده‌اند. این دانشگاه در سال ۱۰۸۸ تأسیس و با بیش از ۸۷۷۶۰ دانشجو از بزرگترین و مشهورترین دانشگاه‌های ایتالیا به شمار می‌رود. معماری فوق العاده و ساختمان‌های تاریخی این دانشگاه آن را به زیباترین دانشگاه اروپا و جهان تبدیل کرده است. یکی از ساختمان اصلی این دانشگاه Palazzo Poggi  است که در واقع سه موزه اصلی دانشگاه را تشکیل می‌دهد در این موزه ها تاریخ طبیعی، آناتومی، مامایی، فیزیک و شیمی نمایش داده می‌شود. این دانشگاه دارای یک باغ گیاه شناسی به مساحت دو هکتار در محوطه خود است که جلوه خاصی به دانشگاه می‌بخشد. گفتنی است دانشگاه بولونیا در جدیدترین رتبه بندی QS در سال ۲۰۲۱ در جایگاه صد و شصتمین دانشگاه برتر جهان قرار گرفت.

دانشگاه اکسفورد قدیمی‌ترین دانشگاه در منطقه انگلیسی زبان و دومین دانشگاه قدیمی جهان است که در سال ۱۰۹۶ تأسیس شده است. درحال حاضر این دانشگاه دارای ۲۰۰۰۰ دانشجو در مقاطع مختلف تحصیلی است. گفته می‌شود بیش از ۹۵ درصد از فارغ التحصیلان این دانشگاه در شرکت‌های بزرگ و مطرح دنیا به کار پرداخته و این آمار بیانگر عملکرد منحصر به فرد این دانشگاه می‌باشد. پذیرش از این دانشگاه بسیار رقابتی است و تنها تعداد بسیار محدودی از افراد از امکان تحصیل در این دانشگاه برخوردارند. در لیست فارغ التحصیلان این دانشگاه ۲۸ نخست وزیر انگلستان، ۲۰ اسقف اعظم کانتربری، ۱۲ قدیس،۵۰ برنده جایزه نوبل و البته سر استیون هاوکینگ فیزیکدان و اخترشناس برجسته انگلیسی به چشم می خورد. این دانشگاه در جدیدترین رتبه بندی QS درجایگاه پنجمین دانشگاه برتر جهان قرارگرفت.

این دانشگاه در سال ۱۱۳۴ تأسیس و در سال ۱۲۱۸ با دریافت منشور سلطنتی عنوان قدیمی‌ترین دانشگاه اسپانیا را به خود اختصاص داد. البته قدیمی‌ترین دانشگاه اسپانیا دانشگاه پالنسیا نام داشت که در حال حاضر این دانشگاه از بین رفته است. دانشگاه سالامانکا به دلیل بناهای تاریخی و معمای جذاب خود از زیباترین دانشگاه‌های جهان به شمار می‌رود. این دانشگاه به دلیل معماری خاص خود و کتابخانه منحصر به فرد خود از شهرت بسیاری در میان اساتید و دانشجویان در سراسر جهان برخوردار  است. قدمت برخی ازساختمان‌های این دانشگاه‌ها به حدی است که سبب شده این بناها جز میراث جهانی یونسکو قرار گیرند.
گفته شده چنانچه دانشجویی بتواند قورباغه پنهان شده در نمای این کتابخانه را بیابد شانس بسیاری در گذراندن امتحانات خود خواهد داشت!!
گفتنی است در ساختمان همین دانشگاه بود که کریستوف کلمب توانست حمایت خانوان سلطنت اسپانیا برای سفر به هند و نهایتاً فتح قاره آمریکا را جلب نماید. دانشگاه سالامانکا در حال حاضردر جدیدترین رتبه‌بندی QS در جایگاه ۶۰۱ ـ ۶۵۰ برترین دانشگاه‌های جهان قرار دارد.

دانشگاه پاریس یا همان دانشگاه سوربن از دیگر دانشگاه‌های قدیمی اروپا است که بین سال‌های ۱۱۶۰ تا ۱۲۵۰ در پایتخت فرانسه تأسیس شد. دانشگاه فرانسه پس از انقلاب فرانسه چند سالی به حالت تعلیق در آمد. امروزه این دانشگاه در سراسر این شهر پراکنده شده است، زیرا در سال ۱۹۷۰ به سیزده دانشگاه خودمختار تقسیم شد که همه آنان حافظ شهرت جهانی دانشگاه اصلی می‌باشند. از جمله دانشگاه‌های مشهور جدا شده از دانشگاه پاریس می‌توان به دانشگاه پانتئون ـ سوربن، سوربن جدید و پیتر و ماری کوری اشاره نمود.

دانشگاه کمبریج واقع در شهر کمبریج در کنار رودخانه کم در سال ۱۲۰۹ تأسیس و دومین دانشگاه قدیمی در منطقه انگلیسی زبان و پنجمین دانشگاه قدیمی جهان به شمار می‌رود. سیستم دانشگاه کمبریج نیز مانند آکسفورد یک سیستم کالجی است و تمامی ۱۸۰۰۰ دانشجوی متعلق به کالج‌های این دانشگاه می‌توانند در هر کالج تحصیل، استراحت و زندگی کنند. از ۳۱ دانشکده متعلق به دانشگاه کمبریج ۳ دانشکده تنها به خانم‌ها اختصاص دارد و دارای بیش از ۱۵۰ دپارتمان دانشگاهی می‌باشد. ایزاک نیوتن و جان هاروارد از افراد برجسته‌ای بودند که در تأسیس این دانشگاه نقش مهمی ایفا نموده‌اند. نکته جالب در رابطه با این دانشگاه و دانشگاه اکسفورد این دو را به دلیل قدمت بالا دانشگاه‌های باستان نام نهاده‌اند و آنان را تحت عنوان اکسبریج می‌شناسند. طبق مقاله‌ای در سایت US News تاکنون هیچ دانشگاهی مانند این دانشگاه در تغییر جهان نقش نداشته است! گفتنی است در تازه‌ترین رتبه بندی‌ها این دانشگاه جایگاه هفتم برترین دانشگاه‌های جهان را  به خود اختصاص داده است.

دانشگاه پادوا در سال ۱۲۲۲ میلادی در شهر پادوا ایتالیا تأسیس و یکی از قدیمی‌ترین و مشهورترین دانشگاه‌های ایتالیا و اروپا به شمار می‌رود. این دانشگاه دولتی رتبه ۲۱۶ دانشگاه‌های جهان و رتبه ۴ دانشگاه‌های ایتالیا را از آن خود کرده است. در حال حاضر بیش از ۶۲۵۰۰ دانشجو در این دانشگاه در حال تحصیل‌اند و سالانه بیش از ۱۲۰۰۰ نفر از این دانشگاه فارغ التحصیل می‌شوند. دانشگاه پادوا دارای یکی از قدیمی‌ترین باغ‌های گیاه‌شناسی دنیا و ۹ موزه می‌باشد. نیکولاس کوپرنیک، گالیلئو گالیله، آندریا واسلیو، ویلیام هاروی، پیترودآبانو و کارلو گولدونی برخی دانشمندان، پزشکان، فیلسوفان، حقوقدانان و نویسندگانی هستند که این دانشگاه را به قطبی جهت کشف و گسترش دانش و فرهنگ اروپل تبدیل کرده‌اند. النا کورنارو پیسکوپیا از نخستین زنانی بود که موفق به دریافت مدرک دانشگاهی شد. وی در سال ۱۶۷۸ در رشته فلسفه و با درجه دکتری از دانشگاه پادوا فارغ التحصیل شد، ایشان نخستین زن در جهان بود که موفق به دریافت مدرک دکترا شد.

این دانشگاه توسط فردریک دوم امپراطور مقدس روم و پادشاه سیسیل در سال ۱۲۲۴ در شهر ناپل سومین شهر بزرگ ایتالیا و یکی از قدیمی‌ترین شهرهای دنیا تأسیس شد. دانشگاه ناپل یکی از قدیمی‌ترین دانشگاه‌های جهان است که پس از دانشگاه بولونیا و پادوا در رتبه سوم قدیمی ترین دانشگاه‌های ایتالیا و رتبه هفتم قدیمی‌ترین دانشگاه‌های جهان قرار گرفته است.دستاوردهای ممتاز علمی این دانشگاه موجب شده است تا هر ساله هزاران دانشجوی بین المللی برای تحصیل در این دانشگاه و اخذ پذیرش از آن اقدام نمایند.  دانشگاه ناپل از رتبه جهانی ۳۹۲ و حدود ۸۰۰۰۰ دانشجو در رشته‌ها ومقاطع تحصیلی مختلف برخوردار می‌باشد و مشهورترین دانشجوی این دانشگاه توماس آکویناس فیلسوف و متکلم بزرگ می‌باشد.

دانشگاه سیه نا ایتالیا در سال ۱۲۴۰ تأسیس و از دیگر دانشگاه‌های قدیمی این کشور و اروپا به شمار می‌رود. دانشگاه سیه نا در مرکز توسکانی ناحیه‌ای در ایتالیا با مساحت ۲۲۹۹۰ کیلومتر مربع و جمعیت ۳.۶ میلیون با مرکزیت فلورانس واقع است. شهر سیه نا تنها ۵۴ هزار نفر جمعیت دارد که ۲۰ هزار نفر از آن را دانشجویان دانشگاه سیه نا تشکیل می‌دهند. گفتنی است این دانشگاه به دلیل برخورداری از بناها و ساختمان‌های قدیمی و تاریخی به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.

دانشگاه کویمبرا از دیگر دانشگاه‌های مطرح و قدیمی اروپاست که در سال ۱۲۹۰ در بالای تپه‌های این شهر در پرتغال تأسیس شد. زیبایی بناهای این دانشگاه به خصوص بخش مرکزی آن که به شهر دانشگاه مشهور است این دانشگاه را به یکی از زیباترین دانشگاه‌های اروپا مبدل ساخته است. به دلیل وجود ساختمان‌های قابل توجه آن شامل کلیسای جامع سانتا کروز و کتابخانه جوآن، همچنین کلیسای میگوئ که شاهکاری است هنری با کاشی‌های زینتی رنگارنگ و نمایی خیره کننده این دانشگاه در سال ۲۰۱۳ در آثار فرهنگی یونسکو ثبت جهانی شده است.گفتنی است این دانشگاه در تازه ترین رتبه بندی‌ها جایگاه ۴۳۱ برترین دانشگاه‌های دنیا را به خود اختصاص داده است.

گرچه سال تحصیل این دانشگاه به سال ۹۷۰ میلادی در شهر قاهره بر می‌گردد اما در سال ۱۹۶۱ موفق شد حالت دانشگاهی به خود گرفته و در فهرست دانشگاه‌های جهان قرار بگیرد. این دانشگاه در ابتدا به عنوان یک مدرسه از سطوح ابتدایی تا آموزش عالی به فعالیت پرداخت و در سال‌های اولیه تحصیل تنها علوم اسلامی را شامل می‌شد اما در حال حاضر دوره‌های متعددی نظیر کسب و کار، اقتصاد، پزشکی، مهندسی و کشاورزی را ارائه می‌دهد. این دانشگاه در رتبه بندی برترین دانشگاه‌های جهان در منطقه عرب نشین در سال ۲۰۱۹ جایگاه ۴۱ را به خود اختصاص داد.